Strefa „Tempo 30” – na czym polega?

Założenia brzmią idyllicznie. Strefa „Tempo 30” ma zmniejszać liczbę wypadków i innych niebezpiecznych zdarzeń na drogach. Jej zadaniem jest także zachęcenie mieszkańców miast do korzystania z komunikacji miejskiej lub przesiadki na rowery, a w efekcie – poprawa jakości powietrza oraz niższy poziom hałasu. Czy rzeczywiście spełniła swoje zadanie? Możemy sprawdzić to już dziś na przykładzie wielu miast Europy, które wprowadziły strefy Tempo. Co to właściwie jest i gdzie obowiązuje?

Co to jest strefa „Tempo 30”?

Strefa „Tempo 30” to obszary ruchu, w których maksymalna dopuszczalna prędkość wynosi 30 km/h. Nazywana jest również strefą ruchu uspokojonego. Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 27 września w sprawie bezpieczeństwa ruchu drogowego w Europie w latach 2011-2020 (2010/2235(INI)) wprowadziła zalecenie ograniczenia prędkości do 30 km/h na obszarach mieszkalnych oraz wszystkich jednopasmowych drogach w obszarach miejskich, gdy nie mają oddzielnego pasa dla rowerów, w celu skuteczniejszej ochrony niechronionych uczestników ruchu drogowego. Do takowych należą między innymi piesi, rowerzyści czy osoby poruszające się na hulajnogach elektrycznych.

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) piesi są narażeni na około 80 proc. ryzyka śmieci lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, gdy zostaną potrąceni przez samochód poruszający się z prędkością 50 km/h – WHO wskazuje, że ryzyko to maleje do 10 proc. przy prędkości 30 km/h. Dane te potwierdza raport OECD (Organisation for Economic Co-Operation and Development) i ECMT (European Conference of Ministers of Transport) „Speed Management”. Wynika z niego, że aż 90 proc. pieszych przeżywa potrącenie przez samochód jadący z prędkością 30 km/h. W przypadku 50 km/h jest to zaledwie 20 proc.

Warszawska strefa „Tempo 30”

Jednym z polskich miast, które są już na etapie projektowania strefy „Tempo 30”, jest Warszawa. 30 listopada 2022 roku zakończyły się konsultacje społeczne w sprawie planowanych obszarów tzw. trzydziestek. Po rozmowach z mieszkańcami stolica przygotowuje się do prowadzenia rozmów w dzielnicach znajdujących się w planie. Jak wskazuje Urząd Miasta, ewentualne zmiany wdrażające strefę „Tempo 30” w Warszawie mają być wprowadzane stopniowo po 2024 roku. Warto dodać, że to kolejne poważne zmiany dla kierowców w stolicy. W tym samym roku planowane jest uruchomienie Strefy Czystego Transportu w Warszawie.

W wyniku wspomnianych konsultacji z mieszkańcami Warszawy wprowadzono 47 korekt w planie obszarów strefy „Tempo 30”. Dołączono do niego następujące ulice:

• Brylowska,
• Brzeska,
• Ciepła,
• Cyryla i Metodego,
• Człuchowska,
• Dobra,
• Garażowa,
• Hoża,
• Inflacka,
• Jazdów,
• Księdza Janusza,
• Majdańska,
• Marcinkowskiego,
• Marywilska,
• Milenijna,
• Mozaikowa,
• Mrówcza,
• Piaseczyńska,
• Pokorna,
• Poznańska,
• Samochodowa,
• Szarych Szeregów,
• Szeligowska.

Zrezygnowano natomiast z objęcia obszarem strefy „Tempo 30” w Warszawie ulic Kasprowicza, Pawińskiego oraz Sokratesa. Ratusz udostępnił również interaktywną mapę, na której można sprawdzić, które ulice są objęte strefą „Tempo 30”.

Interesuje Cię wynajem długoterminowy samochodu w Warszawie? Sprawdź ofertę wynajmu auta na Automarket.pl!

Ograniczenie prędkości do 30 km/h w innych miastach Polski

Warszawa to niejedyna polska miejscowość, w której pojawiają się strefy „Tempo 30”. Miasta, w których już teraz funkcjonują trzydziestki lub jest planowane ich wprowadzenie, to między innymi Poznań, Kraków, Opole, Wrocław, Katowice, Łódź, Szczecin oraz Gdańsk. To ostatnie jest przy okazji pierwszym polskim miastem, które wprowadziło strefy z ograniczeniami prędkości do 30 km/h – rząd Gdańska zdecydował się na "trzydziestki" już w 2010 roku. Dzisiaj stanowią one ponad 60 proc. tej nadmorskiej miejscowości.

Czy strefa „Tempo 30” przynosi oczekiwane efekty w polskich miastach?

W Polsce ciekawe informacje napływają z Katowic. Jak wskazuje Bogusław Lowak, Naczelnik katowickiego Wydziału Transportu:

– Przeprowadzona ocena funkcjonowania strefy „Tempo 30” w mieście potwierdziła zasadność i skuteczność jej wprowadzenia. Porównując dane dotyczące strefy „Tempo 30” z 2014 roku i 2018 roku można zaobserwować, że łączna liczba wypadków spadła o około 41 proc., natomiast łączna liczba wypadków z udziałem pieszych i rowerzystów spadła o około 37 proc.

Równie pozytywne informacje przedstawił w 2017 roku Piotr Grzelak, Zastępca Prezydenta Miasta Gdańsk, czyli po 5. latach funkcjonowania stref ograniczeń prędkości:

– Statystyki z ostatnich pięciu lat pokazują, że w Gdańsku jest bezpieczniej na drogach, wpływ na to właśnie w dużej mierze wprowadzenie strefy „Tempo 30”. Od chwili jej wytyczenia w centrum miasta i terenach mieszkalnych odnotowujemy spadek wypadków i ofiar. – spadek ten miał wynosić ok. 20 proc. (od 2010 do 2016 roku). Co więcej, Gdańsk zajął w 2021 roku drugie miejsce w kategorii najmniejszej liczby kolizji w Polsce w Rankingu miast przyjaznych kierowcom.

Strefa „Tempo 30” – miasta Europy

Strefa „Tempo 30” obowiązuje już w wielu miastach Europy – w niektórych już od kilkudziesięciu lat. Jest zatem z czego wyciągać wnioski. Bez względu na okres obowiązywania "trzydziestek", przedstawiciele miast, w których je wprowadzono, są zgodni: to działa. Rozmowy na temat efektów wprowadzenia stref "Tempo" w kilku europejskich miejscowościach, przeprowadziła Europejska Sieć Dziennikarstwa Danych (EDJNet).

Doskonałym przykładem na to, że strefy „Tempo 30” przyniosły oczekiwane efekty, jest austriacka miejscowość Graz, w której ograniczenie prędkości do 30 km/h pojawiło się już w 1992 roku – i to dla 80. procent ulic, łącznie 800 km drogi. Rzecznik prasowy Rady Miasta Graz, Magdalena Markovic wskazała, że już w pierwszych 2. latach wprowadzenia trzydziestek liczba wypadków drogowych spadła o 25 proc.  

Przedstawiciele EDJNet skontaktowali się również z Szefem Wydziału Systemów Transportowych Rady Miejskiej Helsinek, Heikkim Palomäkim. W stolicy Finlandii wprowadzono pierwsze strefy „Tempo 30” w 2004 roku. Po tej zmianie liczba wypadków drogowych z obrażeniami ciała spadła o 19 proc. Natomiast tych dotyczących wyłącznie uszkodzeń pojazdów: o 34 proc. W centrum Helsinek łączny poziom wypadkowości spadł aż o 42 proc.

---

Niezależnie od tego, czy strefy ograniczenia prędkości obowiązują (lub ich wprowadzenie jest planowane) w Twoim mieście, na drodze zawsze należy pamiętać o bezpieczeństwie. Istotnym czynnikiem, przyczyniającym się do jego poprawy, jest wybór sprawdzonego auta z odpowiednim finansowaniem, które również zabezpieczy Cię m.in. przed nieoczekiwanymi wydatkami na naprawy lub da Ci możliwość skrócenia umowy na wypadek zmiany Twoich potrzeb lub sytuacji życiowej. Dowiedz się więcej o elastycznym wynajmie długoterminowym i leasingu samochodu na platformie Automarket.pl i korzystaj z auta bez zmartwień!