Rodzaje napędu w autach – jak wybrać i na czym polegają różnice?

Rodzaje napędów w samochodach mają wpływ na to, jak auta zachowują się na drodze w różnych warunkach – ale nie tylko. Od tego, który typ napędu został zastosowany w danym modelu, będzie zależeć również powierzchnia użytkowa we wnętrzu samochodu, jego cena czy poziom spalania paliwa. Czym charakteryzują się zatem poszczególne rodzaje napędów samochodowych? Wyjaśniamy!

Rodzaje napędów samochodowych i ich charakterystyka

Rodzaje napędu są wyróżniane ze względu na to, na które koła przenoszą siłę napędową z silnika. Obecnie mamy trzy typy: napęd na przód (FWD), napęd tylny (RWD) oraz napęd na 4 koła (AWD/4WD). Omówmy osobno każdy z nich, by poznać ich najważniejsze cechy.

Napęd FWD – co to jest?

Napęd na przód (w skrócie FWD z angielskiego Front Wheel Drive), jak podpowiada sama nazwa: przenosi siłę napędową na przednie koła. Ujmując prościej: w tym rodzaju napędu przednia oś obraca się i ciągnie za sobą pojazd, wprawiając go w ruch. Przednia oś odpowiada również za skręcanie samochodu. Tylna pozostaje prosta, choć w poszczególnych modelach tylne koła mogą wykazywać kilka stopni odchylenia. Taki układ wiąże się z osadzeniem wszystkich elementów napędowych w przedniej części auta: pod maską znajduje się silnik, skrzynia biegów czy dyferencjał.

Cechy napędu przedniego

Mamy tutaj zatem do czynienia z mało skomplikowaną budową tylnego zawieszenia. Przekłada się ona na niższe koszty produkcji, a w rezultacie – niższą cenę auta w porównaniu do układów RWD i AWD. Napęd przedni również na powierzchnię użytkową: pojazdy z układem FWD mają przestrzenne bagażniki, a pasażerowie siedzący na tylnej kanapie mogą cieszyć się sporym miejscem na nogi. OK, a jak ten rodzaj napędu wpływa na jazdę?

Ponieważ w przedniej części pojazdu znajduje się więcej elementów, niż w tylnej, auto jest tam cięższe. A to oznacza dobrą przyczepność zimą oraz podczas opadów deszczu, gdy nawierzchnia jest zaśnieżona lub mokra – przednie opony są mocniej dociskane do podłoża. Samochody z napędem na przód nieźle sobie radzą również podczas silnych bocznych podmuchów wiatru.

Auta z napędem FWD nie są jednak przystosowane do gwałtownej jazdy. Podczas szybkiego wchodzenia w ostre zakręty może występować podsterowność, czyli sytuacja, w której przednie koła otrzymują zbyt dużą moc, tracą przyczepność i wpadają w poślizg, a samochód jest wynoszony na zewnątrz zakrętu. Samochody z napędem na przód są zatem przeznaczone do spokojnej jazdy miejskiej.

Zalety napędu FWD

• oszczędność przestrzeni bagażowej,
• więcej miejsca dla tylnych pasażerów,
• niższa cena zakupu auta,
• dobra przyczepność przy deszczu/śniegu.

Wady napędu FWD

• obniżona stabilność podczas dynamicznej jazdy,
• ryzyko podsterowności przy agresywnym skręcaniu.

Interesuje Cię leasing samochodu z napędem przednim? Sprawdź ofertę Automarket.pl!

Przykładowe samochody z napędem FWD:

• Fiat Panda,
• Ford Focus,
• Toyota Corolla,
• Renault Clio,
• Peugeot 208,
• Hyundai i30,
• Honda Civic,
• Kia Ceed,
• Seat Leon,
• Opel Astra.

Napęd RWD – co to jest?

Kolejnym z omawianych rodzajów napędów w samochodach jest RWD, czyli napęd tylny (z ang. Rear Wheel Drive). W tym przypadku moc napędowa jest przenoszona wyłącznie na tylną oś, w efekcie tylne koła pchają samochód, wprawiając go w ruch. Przednie są natomiast odpowiedzialne za skręcanie. Dzieje się tak w związku z zastosowaniem wału napędowego i przekładni różnicowej dla tylnej osi. Mamy zatem do czynienia z dodatkowymi elementami, których obecność wymaga podniesienia podłogi z tyłu auta. Zależnie od modelu auta, silnik może znajdować się pod przednią maską, w centralnej części pojazdu lub z tyłu.

Cechy tylnego napędu

Tylny napęd to przede wszystkim dobra przyczepność tylnej osi podczas dynamicznej jazdy, która ogranicza ryzyko poślizgów przy zastosowaniu wysokiej mocy czy szybszego wjeżdżania w ostre zakręty. Większa przyczepność wynika ze zwiększonego (w stosunku do napędu na przód) docisku tylnych opon do podłoża i jednoczesnego precyzyjnego nadawania kierunku jazdy przez przednie koła.

Sprawia to, że napęd na tył jest często wykorzystywany przy produkcji części samochodów sportowych i premium/premium+, o wysokiej mocy silnika. Sprawdza się również w przypadku pojazdów dostawczych. Ze względu na bardziej skomplikowaną budowę tylnej osi, auta z napędem RWD mają ograniczoną przestrzeń w bagażniku i przy tylnej kanapie.

Warto też wiedzieć, że samochody z napędem RWD są narażone na nadsterowność. To zjawisko, w którym podczas wchodzenia w zakręt (zwykle ze zbyt dużą mocą i w trudnych warunkach) tylne koła wpadają w poślizg i przestają podążać za przednią, skręcającą osią. W efekcie tył ucieka na zewnętrzną stronę zakrętu, a przód zjeżdża do jego środkowej części – pojazd zaczyna jechać bokiem, a tył może wręcz wyprzedzać przód. W skrajnych przypadkach dochodzi do obracania się pojazdu wokół własnej osi i wypadnięcia z drogi.

Zalety napędu RWD

• dobra przyczepność podczas sportowej jazdy,
• skuteczne hamowanie,
• wyższa stabilność auta przy przyspieszaniu i hamowaniu, niż przy napędzie FWD.

Wady napędu RWD

• ryzyko nadsterowności,
• wyższe koszty produkcji niż przy napędzie FWD,
• ograniczona przestrzeń bagażowa,
• mniej miejsca dla tylnych pasażerów.

Przykładowe auta z napędem RWD:

• Mazda MX-5
• Volkswagen ID.3,
• Ford Mustang,
• Mercedes-Benz klasy C (dostępny napęd 4x4),
• Lexus IS,
• Jaguar XF (dostępny napęd 4x4),
• BMW serii 3 (dostępny napęd 4x4),
• Tesla Model 3 (dostępny napęd 4x4),
• Alfa Romeo Giulia (dostępny napęd 4x4),
• Porsche 911 (dostępny napęd 4x4).

Napęd AWD (4WD) – co to jest?

Ostatnim z omawianych rodzajów napędów w samochodach jest AWD (z ang. All Wheel Drive), napęd oznaczany również jako 4WD (z ang. 4 Wheel Drive). W jego przypadku mówimy o przekazywaniu mocy napędowej zarówno na przednią, jak i tylną oś, a więc na wszystkie cztery koła. Kwestia nazewnictwa bywa myląca – obecnie producenci stosują skróty AWD i 4WD zwykle zamiennie, choć od strony technicznej jest między nimi różnica. Pokrótce: 4WD to napęd 4x4, w którego przypadku to kierowca uruchamia napęd na nienapędzaną wcześniej oś. Z kolei przy AWD napędem steruje elektronika, przy czym napęd na cztery koła działa stale.

Cechy napędu na cztery koła

Napęd AWD (4WD) znacznie zwiększa stabilność jazdy w trudnych warunkach. Ponieważ samochody wyposażone w napęd 4WD/AWD mają też silniki o dużej mocy i z wysokim momentem obrotowym, to radzą sobie z trudnymi terenami zdecydowanie lepiej auta z napędami FWD i RWD. Zachowują przyczepność na nierównych, dziurawych drogach, a także na nawierzchniach nieutwardzonych lub pokrytych błotem, śniegiem, lodem czy wodą – również w przypadku jazdy pod górę. Dlatego też napęd na cztery koła jest powszechnie stosowany w autach terenowych, SUV-ach i crossoverach.

Napęd AWD/4WD wiąże się z bardziej skomplikowaną budową niż napęd przedni czy tylny, co przekłada się na wyższe koszty produkcji auta. W efekcie takie samochody są droższe i pod względem zakupu, i serwisowania – a także eksploatacji, poziom spalania również jest bowiem wyższy.

Zalety napędu AWD

• doskonała przyczepność,
• najwyższe bezpieczeństwo jazdy na trudnym terenie i w wymagających warunkach pogodowych.

Wady napędu AWD

• wysokie spalanie paliwa,
• wysokie koszty napraw,
• pojazd jest droższy niż w przypadku aut z napędem FWD i RWD.

Przykładowe pojazdy z napędem AWD:

• Audi A6 (dostępny napęd FWD),
• BMW X6,
• Mercedes-Benz GLA (dostępny napęd FWD),
• Jeep Wrangler,
• Land Rover Discovery,
• Toyota Land Cruiser,
• Ford Kuga (dostępny napęd FWD),
• Lamborghini Urus,
• Cupra Formentor (dostępny napęd FWD),
• Jaguar F-Pace.