Leasing operacyjny – czym jest? Różnice pomiędzy leasingiem operacyjnym a leasingiem finansowym

Przedsiębiorcy poszukujący optymalnych metod finansowania floty samochodowej coraz częściej zwracają uwagę na rozwiązania ograniczające zaangażowanie kapitału. Leasing operacyjny pozwala korzystać z nowoczesnych pojazdów, jednocześnie redukując koszty eksploatacji i obciążenia podatkowe. Warto poznać mechanizmy działania tej formy finansowania oraz najważniejsze różnice pomiędzy leasingiem operacyjnym a finansowym.

Czym jest leasing operacyjny?

Leasing operacyjny stanowi usługę finansową, w której leasingodawca pozostaje właścicielem pojazdu przez cały okres trwania umowy. Przedsiębiorca otrzymuje prawo do użytkowania samochodu w zamian za miesięczne raty. Charakterystyczną cechą tej formy finansowania jest brak automatycznego przeniesienia własności po zakończeniu umowy. Leasingobiorca może natomiast wykupić pojazd po preferencyjnej cenie lub zwrócić go leasingodawcy. 

Ta forma finansowania kierowana jest przede wszystkim do osób prowadzących działalność gospodarczą. Stanowi alternatywą dla zakupu auta, autopożyczki konsumenckiej lub wynajmu długoterminowego.

Zgodnie z definicją Głównego Urzędu Statystycznego, leasing operacyjny to umowa zawierana na czas znacznie krótszy od okresu gospodarczej używalności przedmiotu. Przedmiot leasingu znajduje się w ewidencji środków trwałych leasingodawcy, który dokonuje odpisów amortyzacyjnych i ponosi wszystkie związane z tym koszty. Raty leasingowe stanowią dla leasingobiorcy koszt uzyskania przychodu, co ma istotne znaczenie przy odprowadzaniu podatków. Ta forma finansowania łączy w sobie cechy kredytu i dzierżawy, oferując przedsiębiorcom możliwość korzystania z nowoczesnych pojazdów bez angażowania znacznych środków własnych.

Jak działa leasing operacyjny w praktyce?

Czy skorzystanie z leasingu operacyjnego jest skomplikowane i wymaga spełnienia wielu formalności? Krok po kroku wskazujemy, jak to działa w praktyce. 

Proces formalizacji współpracy inicjuje kontakt z firmą leasingową. Analizę potrzeb i możliwości finansowych poprzedza wybór samochodu spośród dostępnej. Po pozytywnej weryfikacji zdolności kredytowej następuje podpisanie umowy. Wpłata opłaty wstępnej, wynoszącej zazwyczaj 5-30% wartości pojazdu, jest opcjonalna – możliwa rezygnacja z tej kwoty nie wpływa na ważność kontraktu. Odbiór auta odbywa się w siedzibie leasingodawcy lub pod wskazanym adresem, zgodnie z ustaleniami stron.

Standardowy czas trwania umowy leasingowej wynosi 24-48 miesięcy. W tym okresie użytkownik eksploatuje pojazd z pełnymi prawami do jego użytkowania, pomimo formalnej własności leasingodawcy. Jak wspomniano wcześniej, spłata zobowiązania realizowana jest poprzez comiesięczne raty, uwzględniające koszt finansowania i amortyzację. Współpraca z leasingodawcą umożliwia skorzystanie z kompleksowego wsparcia technicznego. 

Zakres usług dodatkowych określa wybrany wariant umowy – np. pakiet Comfort, który oferujemy w Automarket.pl, obejmuje: 

• przeglądy serwisowe;
• naprawy gwarancyjne;
• przechowywanie;
• sezonową wymianę opon;
• koordynację procesu likwidacji szkód komunikacyjnych;
• udostępnienie auta zastępczego podczas naprawy głównego pojazdu.

Leasing a użytkowanie auta przez przedsiębiorcę

Leasing wyróżnia się dostępnością szerokiej gamy pojazdów wszystkich segmentów, co eliminuje konieczność kompromisów przy doborze modelu. Opcjonalność opłaty wstępnej pozwala na elastyczne zarządzanie płynnością finansową – rezygnacja z tej kwoty skutkuje wyższymi ratami miesięcznymi, lecz nie wpływa na ważność umowy. Użytkownik zyskuje pełne prawo do eksploatacji auta, łącznie z możliwością personalizacji, zagranicznych podróży służbowych lub oznakowania pojazdu logiem firmy.

Dla przedsiębiorców kluczową zaletą pozostaje możliwość zaliczenia rat leasingowych w koszty uzyskania przychodu, co bezpośrednio przekłada się na optymalizację obciążeń podatkowych. Dodatkowym atutem jest opcja wykupu pojazdu po zakończeniu umowy – cena wykupu stanowi zwykle procent wartości początkowej auta, co pozwala na kontynuację użytkowania lub odsprzedaż z zyskiem.

Różnice między leasingiem operacyjnym a finansowym

Warto zaznaczyć, że przedsiębiorcy, którzy chcą skorzystać z takiej formy finansowania auta, mają do wyboru nie tylko leasing operacyjny, ale również leasing finansowy. Fundamentalna różnica między dotyczy kwestii własności pojazdu. W leasingu operacyjnym leasingodawca pozostaje właścicielem przez cały okres umowy, podczas gdy w leasingu finansowym leasingobiorca staje się właścicielem po zapłacie ostatniej raty. Ta różnica wpływa na sposób księgowania pojazdu w firmie oraz możliwości dokonywania odpisów amortyzacyjnych. W leasingu operacyjnym pojazd nie trafia do bilansu firmy, co korzystnie wpływa na wskaźniki finansowe przedsiębiorstwa.

Najważniejsze różnice ukazuje poniższa tabela:

	Leasing operacyjny	Leasing finansowy
Własność samochodu	Do końca trwania umowy samochód jest własnością firmy leasingowej.	Już w trakcie umowy leasingobiorca jest współwłaścicielem auta, a po jej zakończeniu – przechodzi na własność przedsiębiorcy.
Umowa	Minimalny czas trwania umowy to 40% czasu amortyzacji auta – czyli 2 lata.	Czas trwania umowy ustalany jest indywidualnie, ale nie może być krótszy niż rok.
Amortyzacja	Odpowiedzialność za amortyzację leży po stronie leasingodawcy, bo to on jest właścicielem auta.	Za amortyzację samochodu odpowiada leasingobiorca, bo wchodzi ono w skład jego majątku.
Wykup	Jest możliwość wykupu pojazdu po zakończeniu umowy.	Po zakończeniu umowy samochód należy do leasingobiorcy.
Wysokość VAT	Podatek VAT wynosi 23%, ponieważ leasing operacyjny jest ujmowany jako odpłatne świadczenie usług.	Jako że leasing finansowy został zrównany z dostawą towarów (wg przepisów prawa podatkowego), jego stawka zależy od przedmiotu umowy. Jednak w przypadku pojazdów zawsze jest to 23%.
Płatność VAT	Podatek VAT jest rozłożony na raty i doliczany do comiesięcznego abonamentu.	Podatek VAT naliczany jest od całej wartości finansowania (raty kapitałowej i odsetkowej) i opłacany jednorazowo z góry.
Ulgi podatkowe	W koszty prowadzenia działalności można „wrzucić” raty (netto) i opłatę wstępną.	Od podatku można odpisać odsetki zawarte w racie abonamentu i odpisy amortyzacyjne.

Leasing operacyjny czy leasing finansowy – co jest korzystniejsze?

Wybór między leasingiem operacyjnym a finansowym wymaga analizy celów strategicznych przedsiębiorstwa, sytuacji podatkowej oraz preferencji dotyczących zarządzania majątkiem. Obie formy finansowania oferują odrębne mechanizmy rozliczeniowe i korzyści operacyjne, co sprawia, że ich opłacalność zależy od kontekstu działalności. Trzeba jednak zaznaczyć, że w Polsce zdecydowanie popularniejszy jest leasing operacyjny (tę właśnie formę finansowania oferujemy na platformie Automarket.pl).

Dlaczego uważamy, że leasing operacyjny może okazać się korzystniejszy? Wykazuje wyraźną przewagę nad finansowym w kontekście optymalizacji podatkowej i elastyczności zarządzania płynnością finansową. W przeciwieństwie do leasingu finansowego, gdzie podatek VAT płatny jest jednorazowo na starcie (co stanowi istotne obciążenie dla budżetu firmy), w leasingu operacyjnym VAT rozkłada się proporcjonalnie na każdą ratę. Leasing operacyjny eliminuje też konieczność amortyzacji pojazdu przez przedsiębiorcę – obowiązek ten spoczywa na leasingodawcy, co upraszcza księgowość. Dla firm preferujących regularną wymianę floty kluczowa jest możliwość zwrotu pojazdu po umowie bez ryzyka utraty wartości, które ponosi leasingodawca.

Przejście samochodu na własność po zakończeniu umowy jest z kolei zaletą leasingu finansowego. Zaletą leasingu finansowego jest też ustalany indywidualnie czas trwania umowy. Może być krótszy niż dwa lata, które są standardem w leasingu operacyjnym.

Przyszłość polskiej branży leasingowej – bieżące trendy

Według analiz PKO Leasing, stojącego za Automarket.pl, polska branża leasingowa ma powody do zadowolenia. Potwierdził to rok 2024, w którym według danych Polskiego Związku Leasingu – w pierwszych trzech kwartałach segment samochodów osobowych osiągnął wartość 42,7 mld zł finansowania, czyli w ujęciu r/r urósł o 26 proc.

– Pojazdy odpowiadają za prawie trzy czwarte wartości finansowanych przez firmy leasingowe przedmiotów, a samochody osobowe to sztandarowy segment naszego rynku. Klienci dostrzegają korzyści, które przynosi im leasing. Mam na myśli zarówno argumenty podatkowe, jak i te związane z dostępnością do aut bez konieczności ponoszenia wysokich kosztów początkowych czy jednorazowego wydatku. A także elastyczność, czyli możliwość wykupu lub wymiany pojazdu na koniec kontraktu – w zależności od potrzeb – mówi Maciej Matelski, Dyrektor Biura Kompetencji ds. Rynku Samochodów Osobowych w PKO Leasing.

Eksperci wskazują kilka trendów, które będą wpływały na bieżącą sytuację finansowania leasingiem. Unijne regulacje, takie GSR2 (wymuszająca systemy bezpieczeństwa) i CAFE (zaostrzająca normy CO2) przyczyniły się do wzrostu cen aut spalinowych o 10-15%, co skłania producentów do promocji elektryków. Program „Mój Elektryk 2.0”, mimo budżetu 1,6 mld zł, budzi kontrowersje – wykluczenie firm (50-60% dotychczasowego popytu) i limit 225 tys. zł brutto mogą ograniczyć jego skuteczność.

Rosnącą rolę odgrywają platformy online jak Automarket.pl, gdzie w I połowie 2024 r. sprzedano 3 tys. aut, głównie w modelu leasingowym. Trendy technologiczne idą w parze z oczekiwaniami klientów – duża część firm preferuje samoobsługowe systemy do kalkulacji rat i składania wniosków, co skraca proces decyzyjny. Stabilność segmentu premium (średnia wartość finansowanego auta: 181,5 tys. zł) oraz ekspansja chińskich marek (bogate wyposażenie, konkurencyjne ceny) dywersyfikują ofertę. 

Leasing samochodów – przykładowe oferty

Poniżej przedstawiamy przykładowe oferty leasingowe samochodów. Warto przyjrzeć się bliżej proponowanym przez nas modelom aut oraz wysokości rat.